Như những dòng sông

Nxb Văn Nghệ và Công ty văn hóa Phương Nam
ấn hành nhân ngày giỗ thứ 6 của Trịnh Công Sơn.

Lời giới thiệu

Hoàng Tá Thích là em rể của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, hiện gia đình ông định cư ở Canada. Nhân ngày giỗ thứ 6 của nhạc sĩ, ông viết cuốn hồi ức: Như những dòng sông, NXB Văn nghệ và Công ty Văn hóa Phương Nam vừa phát hành. Tác giả viết về người mẹ, những người em, những người tình và những người bạn của nhạc sĩ; đồng thời cho biết hoàn cảnh ra đời của một số ca khúc, những ca từ của nhạc sĩ thường bị hát sai... Quen biết nhạc sĩ từ thời thanh niên và sau này là “người trong nhà”, nên tác giả có điều kiện để hiểu và viết đúng về đời thường của nhạc sĩ. Chúng tôi xin trích một đoạn trong cuốn sách viết về “Từng người tình bỏ ta đi như những dòng sông nhỏ” của nhạc sĩ.

Đ.T.B
www.nld.com.vn, 01-04-2007

Thay lời tựa

TTO - Trong những năm 60 của thế kỷ trước, tên tuổi Trịnh Công Sơn thường xuất hiện trên những tạp chí uy tín ở nước ngoài như New York Times, Time, Le Monde, Figaro..., và báo chí Mỹ từng so sánh anh là một Bob Dylan của Việt Nam.

Trong nhiều cuộc trả lời phỏng vấn báo chí trong cũng như ngoài nước, Trịnh Công Sơn chỉ nói đến những mơ ước của anh về quê hương, về bạn bè, về tình yêu... Anh không bao giờ đề cập đến chính trị, đơn giản chỉ vì anh không quan tâm đến chính trị.

Ngày 30 tháng 4 năm 1975, đất nước thống nhất sau bao nhiêu năm bị chia cắt và chìm trong khói lửa. Khi mà hàng trăm ngàn người tìm đủ mọi phương tiện ùn ùn thoát khỏi miền Nam, thì Trịnh Công Sơn quyết định ở lại. Anh không biết điều gì sẽ xảy ra, nhưng ở lại là một quyết định dứt khoát.

Hơn hai mươi năm chiến tranh, anh đã nhìn thấy cảnh tàn phá trên quê hương và đã viết nhiều ca khúc để nói lên thân phận của đất nước. Và anh hằng mơ ước một ngày non sông thống nhất, tưởng tượng đến cảnh thanh bình để: mẹ già cười xanh như lá mới trong khu vườn, và: ruộng đồng Việt Nam lên những búp non đầu tiên (Ta đã thấy gì trong đêm nay). Vì thế, việc ở lại đất nước đối với anh là một điều đương nhiên. Và anh lại tiếp tục sáng tác.

Trước đây cũng như sau này, nhạc của anh luôn được viết bằng cả trái tim, để xưng tụng tình yêu, để nói lên thân phận con người và thân phận quê hương. Nhạc của anh không viết để ca tụng một công trình hay một quyền lực cụ thể nào. Trong cuộc đời nổi tiếng khá sớm của mình, Trịnh Công Sơn đã trải qua rất nhiều kinh nghiệm về nhân tình thế thái, đã quen biết với vô số nhân vật tiếng tăm của cả hai chế độ. Trong tất cả các mối quan hệ ấy, anh chỉ nợ người đời ân tình mà không mang nợ vật chất. Anh vẫn e ngại những ngộ nhận, nhưng không bao giờ coi ai là kẻ thù. Suốt một cuộc đời tha thứ và nhường nhịn, đó là những đức tính không phải ai cũng có thể có được.

Anh vĩnh viễn ra đi ngày 1 tháng 4 năm 2001 và đám tang được gia đình cùng những bạn bè thân thương của anh lo liệu. Một đám tang không phô trương, không kèn trống, chỉ có những tiếng khóc nghẹn ngào của người thân và tiếng hát của những người hâm mộ tiễn đưa anh đến nơi an nghỉ cuối cùng.

Nhân ngày giỗ thứ 6 của anh Trịnh Công Sơn, là một thành viên trong gia đình, tôi xin mạo muội ghi lại đôi điều về anh, như những trang hồi ức gửi đến bạn bè và những người đã hết lòng yêu mến anh, không chỉ lúc anh còn sống mà cả khi anh đã giã từ cõi tạm.

Hoàng Tá Thích